crop insurance deposit महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची बातमी समोर आली आहे. खरीप हंगाम 2023 मध्ये झालेल्या नुकसानीची भरपाई म्हणून उर्वरित 75 टक्के पीक विमा वाटप सुरू झाले आहे.
यापूर्वी 25 टक्के अग्रीम रक्कम शेतकऱ्यांना देण्यात आली होती. पावसाच्या अनियमित खंड आणि नैसर्गिक आपत्तीमुळे राज्यातील शेतकऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले होते. या पार्श्वभूमीवर, पीक विमा योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना आता या योजनेचा लाभ मिळू लागला आहे.
नुकसान भरपाईची गरज: 2023 मध्ये महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना अनेक आव्हानांना सामोरे जावे लागले. अनियमित पाऊस आणि नैसर्गिक आपत्तींमुळे पिकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले. शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नावर याचा गंभीर परिणाम झाला. अशा परिस्थितीत, पीक विमा योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची आर्थिक सुरक्षा कवच ठरते.
पीक विमा वाटपाची प्रक्रिया: पीक विमा वाटण्याची प्रक्रिया दोन टप्प्यात राबवली जात आहे:
- पहिला टप्पा: 25 टक्के अग्रीम रक्कम यापूर्वीच वितरित करण्यात आली आहे.
- दुसरा टप्पा: आता उर्वरित 75 टक्के रक्कम वितरित केली जात आहे.
ही योजना विशेषतः त्या भागांमध्ये राबवली जाते जिथे:
- पीक दिवसापेक्षा जास्त काळ पावसाचा खंड पडलेला आहे.
- अंतिम पैसेवारी 50 टक्क्यांपेक्षा कमी आहे.
राज्यातील सरासरी 26 जिल्ह्यांमध्ये अशी परिस्थिती निर्माण झाली होती. या सर्व जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना उर्वरित 75 टक्के पीक विमा देण्यात येणार आहे.
सोलापूर जिल्ह्याला प्राधान्य: राज्यातील सर्वाधिक नुकसान झालेल्या जिल्ह्यांपैकी सोलापूर जिल्ह्याला पीक विमा वाटपात प्राधान्य देण्यात आले आहे. सोलापूर जिल्ह्यातील पीक विम्याचे वितरण यापूर्वीच सुरू झाले आहे. मंगळवेढा तसेच इतर तालुक्यातील ज्या शेतकऱ्यांना अद्याप पीक विमा मिळालेला नाही, अशा सर्व शेतकऱ्यांना लवकरात लवकर पीक विमा रक्कम मिळणार आहे.
केंद्र सरकारचे पाऊल: केंद्र सरकारने 30 एप्रिल 2024 रोजी एक महत्त्वाचे परिपत्रक काढले. या परिपत्रकानुसार महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांच्या हितासाठी राज्य शासनाने मोठे पाऊल उचलले आहे. राज्यस्तरीय तक्रार निवारण समितीकडे याची दाखल करण्यात येणार असून शेतकऱ्यांना न्याय मिळवून देण्यासाठी सरकार प्रयत्नशील आहे.
निवडणुकांचा प्रभाव: देशभरात लोकसभा निवडणुका पार पडल्या आहेत. निवडणुकीच्या काळात आचारसंहिता लागू असल्यामुळे सरकारला या संदर्भात कोणताही निर्णय घेता आलेला नव्हता. आता, महाराष्ट्रात पुढील पाच ते सहा महिन्यात विधानसभा निवडणुका होणार आहेत. या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने शेतकऱ्यांच्या हिताचा विचार करून उर्वरित 75 टक्के पीक विमा वाटप करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
हे पण वाचा:
ई-श्रम कार्ड धारकांच्या बँक खात्यात 3000 रुपये जमा होण्यास सुरुवात आत्ताच पहा यादी e-shram card holders
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- पात्रता: राज्यातील जवळपास सर्व शेतकरी या योजनेसाठी पात्र आहेत.
- वितरण प्रक्रिया: पीक विमा रक्कम दोन टप्प्यात वितरित केली जात आहे.
- प्राधान्य क्षेत्रे: ज्या भागात पावसाचा खंड जास्त होता आणि पैसेवारी कमी आहे, तेथे प्राधान्य दिले जात आहे.
- तक्रार निवारण: राज्यस्तरीय तक्रार निवारण समिती स्थापन केली जात आहे.
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी पीक विमा योजना ही एक महत्त्वाची आर्थिक सुरक्षा योजना आहे. 2023 मध्ये झालेल्या नुकसानीची भरपाई म्हणून आता उर्वरित 75 टक्के पीक विमा रक्कम वितरित केली जात आहे. या निर्णयामुळे राज्यातील लाखो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे. सरकारच्या या पावलामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मिळेल आणि त्यांना पुढील हंगामासाठी तयारी करण्यास मदत होईल.
शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आपल्या स्थानिक कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधावा आणि आवश्यक कागदपत्रे सादर करावीत. तसेच, कोणत्याही अडचणी किंवा तक्रारी असल्यास, राज्यस्तरीय तक्रार निवारण समितीकडे संपर्क साधावा.
