loan waiver शेतीच्या बळावर देश उभा असतो. परंतु अनेकदा नैसर्गिक आपत्तींमुळे शेतकऱ्यांचे पीक नष्ट होते. अशावेळी शासनाकडून शेतकऱ्यांना मदत करणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरते. अशाच एका योजनेंतर्गत महाराष्ट्रातील बाधित शेतकऱ्यांना कर्जमाफी देण्यात आली आहे.
नैसर्गिक आपत्तींमुळे बाधित शेतकरी
जुलै 2019 ते ऑगस्ट 2019 या कालावधीत महाराष्ट्रात अतिवृष्टीमुळे पूरसदृश्य परिस्थिती निर्माण झाली होती. यामुळे राज्यातील अनेक जिल्ह्यांमधील शेतकऱ्यांचे पीक नष्ट झाले होते. अशा बाधित शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी शासनाने ‘नैसर्गिक आपत्तीमुळे बाधित शेतकऱ्यांना कर्जमाफी’ ही योजना सुरू केली होती.
कर्जमाफीची रक्कम या योजनेंतर्गत आतापर्यंत रुपये 52,562 लाख रक्कम वितरित करण्यात आली आहे. सहकार आयुक्त पुणे यांनी योजनेसाठी रुपये 369.99 लाख निधी वितरणाचा प्रस्ताव सादर केला आहे. त्यानुसार राज्य शासनाने सन 2023-24 साठी पुरवणी मागणीद्वारे रुपये 379.99 लाख निधी मंजूर केला आहे.
कर्जमाफीचा जीआर या योजनेंतर्गत कोणकोणत्या शेतकऱ्यांना कर्जमाफी मिळणार आहे याबाबतचा अधिकृत जीआर 28 फेब्रुवारी 2024 रोजी काढण्यात आला आहे. या जीआरनुसार अतिवृष्टीमुळे बाधित झालेल्या शेतकऱ्यांचे पीक कर्ज माफ करण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे.
लाभार्थी शेतकरी या योजनेचा लाभ जुलै 2019 ते ऑगस्ट 2019 या कालावधीत अतिवृष्टीमुळे बाधित झालेल्या शेतकऱ्यांना मिळणार आहे. ज्या शेतकऱ्यांचे पीक नष्ट झाले होते अशा शेतकऱ्यांचे पीक कर्ज माफ करण्यात येणार आहे.
कर्जमाफीची प्रक्रिया या योजनेंतर्गत लाभार्थी शेतकऱ्यांची यादी तयार करण्यात येईल. त्यानंतर शासनाकडून निधी वितरित करून शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यावर थेट रक्कम जमा केली जाईल. यामुळे शेतकऱ्यांना कर्जमुक्तीचा लाभ मिळेल.
शिल्लक कर्जाचे व्यवस्थापन कर्जमाफीनंतरही काही शेतकऱ्यांचे कर्ज शिल्लक राहिले तर त्यावरील व्याज माफ करण्याची तरतूद शासनाकडून करण्यात येईल. तसेच शिल्लक रकमेच्या परतफेडीसाठी सवलतीच्या योजना राबविल्या जातील.
शेतकऱ्यांसाठी दिलासा या कर्जमाफी योजनेमुळे शेतकऱ्यांना खूप मोठा दिलासा मिळाला आहे. नैसर्गिक आपत्तींमुळे शेतकऱ्यांवर अनेक संकटे येतात. अशावेळी शासनाच्या या उपाययोजनेमुळे शेतकरी कुटुंबांना मोठा आर्थिक बळ मिळेल. यामुळे शेतकरी पुन्हा उभा राहून नवीन पिकांची लागवड करू शकतील.
शासनाची जनहितैषी भूमिका या योजनेतून शासनाची जनहितैषी भूमिका पुन्हा एकदा दिसून आली आहे. शेतकरी हा देशाचा कणा आहे. या कर्जमाफी योजनेतून शासनाकडून शेतकऱ्यांना दिलासा देण्याचा प्रयत्न करण्यात आला आहे. शेतकऱ्यांच्या पुनर्वसनासाठी अशा योजना महत्त्वाच्या ठरतील.
ही कर्जमाफी योजना शेतकऱ्यांसाठी खूप मोठी मदत ठरणार आहे. शासनाने या योजनेद्वारे शेतकऱ्यांचा सन्मान केला आहे. शेतकऱ्यांनीही या योजनेचा लाभ घेऊन पुन्हा शेतीकडे वळावे आणि देशाच्या अन्नधान्य उत्पादनात योगदान द्यावे.