Gold price सोन्या आणि चांदीच्या किमतीत सातत्यानं चढउतार होत असल्याचं चित्र पाहायला मिळत आहे. या मौल्यवान धातूंच्या किमतीवरील उतार-चढाव आपल्या अर्थव्यवस्थेवरच नव्हे तर सर्वसामान्य नागरिकांच्या जीवनावरही परिणाम करत असतो. तरीही धातूंच्या किमतीत ही अस्थिरता का येते याचा आपण थोडक्यात आढावा घेऊया.
किमतीतील अस्थिरतेची कारणं:
- मागणी आणि पुरवठ्याचा असंतुलन: सोन्या आणि चांदीची मागणी जगभरातील देशांमध्ये वाढत असल्यामुळे त्यांच्या किमतीवर परिणाम होतो. उदाहरणार्थ, चीन आणि भारतासारख्या देशांमधील वाढती संपत्ती आणि वाढता दरडोई उत्पन्न यामुळे या धातूंची मागणी वाढली आहे.
- चलनवाढ आणि व्याजदर: डॉलरप्रमाणे मजबूत चलन असलेल्या देशांमध्ये सोन्याची मागणी कमी होते. कारण सोन्याची किंमत डॉलरमध्ये असते. तसेच व्याजदरातील बदल धातूंच्या किमतीवर परिणाम करतात.
- राजकीय अस्थिरता आणि संघर्ष: जगभरातील राजकीय अस्थिरता आणि संघर्षामुळे धातूंच्या किमतीवर परिणाम होतो. संकटकाळात लोक गुंतवणुकीसाठी सुरक्षित पर्यायाचा शोध घेतात आणि तेव्हा त्यांचा कल सोन्याकडे वळतो.
- खनिज साठ्यातील बदल: सोन्या आणि चांदीच्या नवीन खाणी शोधण्यासह, त्यांच्या उत्खननात होणारी वाढ किंवा घट यामुळे त्यांच्या किमतीत बदल होतो.
- भौगोलिक घटना: भूकंप, महापूर, वादळे आदी नैसर्गिक आपत्ती धातूंच्या उत्पादन आणि वितरणावर परिणाम करतात आणि त्यामुळे किमतीही बदलतात.
आजची किंमत (६ जून २०२४): अलीकडच्या अहवालानुसार, आज गुरुवारी सोन्या आणि चांदीच्या दरात किंचित वाढ झाल्याचे दिसून आले आहे. १० ग्रॅम २४ कॅरेट सोन्याची किंमत आज रुपये ७२,९७० असून मागील ट्रेडमध्ये ही किंमत ७२,१५० रुपये प्रति १० ग्रॅमवर बंद झाली होती. तर चांदीची किंमत ९१,९४० रुपये प्रति किलोवर पोहोचली आहे. मागील ट्रेडमध्ये ती ९०,२५० रुपये प्रतिकिलो होती.
परिणाम: धातूंच्या किमतीतील ही अस्थिरता खरेदीदारांवर विविध परिणाम करते. उदाहरणार्थ, गहाणखात ठेवलेल्या दागिन्यांचा मुल्यांकन करताना किंमतीतील बदलामुळे अडचणी येतात. तसेच लग्नप्रसंगी दागिने विकत घेताना किंमतीतील वाढ ही खर्चावर भार पडते. म्हणूनच धातूंच्या किमतीतील बदल नजरेआड करता येत नाहीत.
सोन्या आणि चांदीच्या किमतीवरील उतार-चढाव हा जगभरातील अनेक घटकांवर अवलंबून असतो. भविष्यात या अस्थिरतेचा सामना करण्यासाठी सरकारे आणि बाजारपेठांना योग्य उपाययोजना करणे गरजेचे आहे.
त्यासाठी सोन्याच्या साठ्यांवर नियंत्रण ठेवणे, व्याजदरांमध्ये सुधारणा करणे आणि चलनवाढीला आळा घालणे अशा उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. याशिवाय, गुंतवणूकदारांनाही धातूंच्या किमतीत होणाऱ्या बदलांची माहिती असणे महत्त्वाचे आहे. अशारित्या, धातूंच्या किमतीतील बदलांवर लक्ष ठेवून योग्य निर्णय घेणे आवश्यक आहे.