free solar panels एकीकडे कोळशाच्या कमी पुरवठ्यामुळे विजेची निर्मिती कमी झाली असताना, दुसरीकडे वाढत्या विजेच्या मागणीमुळे वीज कपातीचा सामना करावा लागतोय. अशावेळी सोलर पॅनलच्या माध्यमातून या संकटावर मात करणे शक्य आहे. घरगुती वापरासाठी सोलर पॅनल बसवून स्वतःची विजेची गरज भागवता येऊ शकते. या माध्यमातून विजेच्या मुख्य सोर्सवर अवलंबून न राहता स्वतःच वीज निर्मिती करता येऊ शकते.
सोलर पॅनल बसवण्याची पायरी
सोलर पॅनलद्वारे वीज निर्मितीचा प्रकल्प हाती घेण्यापूर्वी काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात घेणे आवश्यक आहे. प्रथम स्वतःची विजेची गरज किती असेल याचा अंदाज बांधावा लागतो. विद्युत उपकरणांच्या वापरावरून एका दिवसाची विजेची गरज कळून येते. या गरजेनुसार घरासाठी बसवायचे सोलर पॅनलचे आकारमान निश्चित करावे लागते.
सोलर पॅनलच्या किंमतीवर अनुदान
केंद्र सरकार अपारंपारिक ऊर्जा स्रोतांच्या वापरास प्रोत्साहन देत आहे. याच पार्श्वभूमीवर घरगुती वापरासाठी सोलर पॅनल बसवण्यास अनुदान देण्यात येत आहे. ३ किलोवॅट क्षमतेच्या सोलर पॅनलसाठी ४०% अनुदान मिळते तर १० किलोवॅटपर्यंत २०% अनुदान मिळविता येते.
खर्चाचा अंदाज
सोलर पॅनल बसवण्यासाठी प्रामुख्याने पॅनलची किंमत, इन्व्हर्टर आणि अन्य साहित्याचा खर्च येतो. सरासरी २ किलोवॅटच्या सिस्टीमसाठी सुमारे १,२०,००० रुपयांचा खर्च येतो. यावरून ४०% अनुदान वजा केल्यास खर्च ७२,००० इतका येतो. सोलर पॅनल बसवल्यानंतर २५ वर्षापर्यंत वीजबिलापासून मुक्तता मिळते.
अनुदानाची प्रक्रिया
सोलर पॅनल बसवल्यानंतर अनुदानासाठी https://solarrooftop.gov.in येथे अर्ज करावा लागतो. वेबसाईटवर ‘अप्लाय फॉर सोलर पॅनल’ विभागात जाऊन सोलर सिस्टीमची माहिती भरावी लागते. अर्ज केल्यावर महिनाभरात अनुदानाची रक्कम बँकेत जमा होते.
फायदे
विजेचे सतत वाढणारे दर लक्षात घेता सोलर पॅनल घरगुती वापरासाठी आर्थिकदृष्ट्या अधिक परवडणारा पर्याय ठरतो. शिवाय कोणत्याही बाह्य विजेच्या सोर्सवर अवलंबून न राहता स्वतःच वीज निर्मिती करता येते. त्यामुळे वीज कपात किंवा अनियमित पुरवठा अशा समस्यांनाही तोंड द्यावे लागत नाही. सोलर पॅनलची जोडणी केल्यानंतर त्याची देखभालही सोपी असते.
वाढत्या वीज दरामुळे भविष्यात विजेचे संकट अधिकच गंभीर बनण्याची शक्यता आहे. अशावेळी सोलर पॅनल हा पर्याय घरगुती वीज गरजा भागवण्यासाठी अधिक उपयुक्त ठरणार आहे. अनुदानामुळे त्याचा खर्चही कमी होत आहे. त्यामुळे सोलर पॅनलच्या माध्यमातून आपण आपल्या वीज गरजांची पूर्तता करण्याचा नवा मार्ग शोधू शकतो.