cotton production कापूस पिकाला वेळीच बियाणे मिळाल्यास योग्य जातीची निवड करणे सोपे जाते. कापसाच्या वाणांची निवड करताना शेतकऱ्यांनी त्या जातीच्या उत्पादक क्षमतेवर विशेष लक्ष द्यावे. कारण चांगल्या जातीमुळेच मोठे उत्पादन मिळू शकते. या खरीप हंगामात कापूस पिकवणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी तीन चांगल्या जाती निवडण्याची संधी उपलब्ध आहे.
प्रवर्धन सीड्स कंपनीची ‘रेवंथ’
रेवंथ ही कापसाची जात गेल्या वर्षीच्या हंगामात शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय झाली होती. महाराष्ट्रातील हवामान या कापसाच्या जातीच्या लागवडीसाठी योग्य असून अनेक शेतकऱ्यांनी या जातीपासून 15 ते 20 क्विंटल प्रतिहेक्टरी उत्पादन घेतले आहे. त्यामुळे या जातीवर विसंबून राहणे शेतकऱ्यांना परवडेल.
तुळशी सीड्स कंपनीची ‘कबड्डी’
‘कबड्डी’ ही तुळशी सीड्स कंपनीची कापसाची वाण आहे. ही जात राज्यातील मुख्य कापूस उत्पादक प्रदेश विदर्भ आणि मराठवाडा येथे मोठ्या प्रमाणात लागवड केली जाते. बहुसंख्य शेतकऱ्यांनी या जातीची कधी ना कधी लागवड केली असावी. कमी किंवा जास्त पाण्यात देखील चांगले उत्पादन मिळत असल्याने शेतकरी या जातीकडे आकृष्ट होतात.
अजित सीड्स कंपनीचा ‘अजित 155’
अजित सीड्स कंपनीच्या ‘अजित 155’ या कापसाच्या जातीची लागवड राज्यातील बहुतांश भागात केली जाते. खान्देश प्रदेशातही या जातीची लागवड होते. विदर्भ व मराठवाडा येथेही अजित 155 चा वावर मोठ्या प्रमाणात केला जातो. या जातीपासून शेतकऱ्यांना जोमदार उत्पादन मिळत असल्याचे आढळून आले आहे.
वरील माहितीवरून असे लक्षात येते की, परंपरागत कापूस जाती आणि नवनवीन संकरित जातींपैकी शेतकऱ्यांची निवड काही ठराविक जातींवरच अधिक प्रमाणात केंद्रित झाली आहे. कारण या जाती चांगले उत्पादन देत असल्याने शेतकरी त्यांच्याकडेच आकर्षित होतात.
त्यामुळे प्रत्येक शेतकऱ्याने स्वतःच्या शेतजमिनीची परिस्थिती आणि हवामानाचा विचार करून योग्य जातीची निवड करणे गरजेचे आहे. यामुळे मोठ्या प्रमाणावर उत्पादन घेता येईल आणि शेतकऱ्यांचा नफा वाढेल.
