two-wheeler drivers भारतातील वाहतूक व्यवस्था दिवसेंदिवस गुंतागुंतीची होत चालली आहे. वाढत्या वाहनांच्या संख्येमुळे रस्त्यांवरील गर्दी वाढत आहे, आणि त्याचबरोबर अपघातांचे प्रमाणही वाढत आहे. अशा परिस्थितीत, वाहन चालवण्याचे नियम आणि सुरक्षा उपाय यांचे महत्त्व अधोरेखित होते. या लेखात आपण वाहन चालवण्याच्या नियमांबद्दल, त्यातील नुकत्याच झालेल्या बदलांबद्दल आणि सुरक्षित वाहन चालवण्याच्या पद्धतींबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत.
ड्रायव्हिंग लायसन्स प्रक्रियेतील बदल
ड्रायव्हिंग लायसन्स काढण्याची प्रक्रिया लवकरच सोपी होणार आहे. आतापर्यंत, लायसन्स मिळवण्यासाठी लेखी परीक्षा पास करून आरटीओमध्ये जाऊन वाहन चालवण्याची चाचणी द्यावी लागत होती. या संपूर्ण प्रक्रियेसाठी किमान एक आठवडा तरी लागायचा. मात्र, आता या प्रक्रियेत महत्त्वपूर्ण बदल होणार आहे.
नवीन नियमांनुसार, लोकांना आरटीओमध्ये जाऊन चाचणी देण्याची गरज राहणार नाही. सरकारने खासगी संस्थांना ही चाचणी घेण्याची आणि प्रमाणपत्र देण्याची परवानगी दिली आहे. यामुळे लायसन्स मिळवण्याची प्रक्रिया जलद होण्याची शक्यता आहे. हा बदल वाहन चालकांसाठी सुविधाजनक ठरणार आहे, परंतु याचा अर्थ असा नाही की प्रक्रिया सैल होणार आहे. उलट, प्रशिक्षण केंद्रांवर अधिक जबाबदारी येणार आहे.
हे पण वाचा:
सरकार मुलींना आणि महिलांना देत आहे मोफत स्कुटी पहा कोणाला मिळणार लाभ free scooties to girls
ड्रायव्हिंग शाळांसाठी नवे नियम
रस्ते वाहतूक मंत्रालयाने ड्रायव्हिंग शाळांसाठी नवीन नियम जाहीर केले आहेत. या नियमांचा उद्देश ड्रायव्हिंग शाळांची गुणवत्ता सुधारणे आणि त्यांच्याकडून दिल्या जाणाऱ्या प्रशिक्षणाचा दर्जा वाढवणे हा आहे. नवीन नियमांनुसार:
- दुचाकी शिकवणाऱ्या शाळांकडे किमान एक एकर जागा असणे आवश्यक आहे.
- चारचाकी शिकवणाऱ्या शाळांकडे किमान दोन एकर जागा असणे आवश्यक आहे.
- प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये वाहन चालवण्याची चाचणी घेण्यासाठी आवश्यक सर्व सुविधा उपलब्ध असणे गरजेचे आहे.
- प्रशिक्षकांना हायस्कूलचे शिक्षण आणि पाच वर्षांचा ड्रायव्हिंगचा अनुभव असणे आवश्यक आहे.
- प्रशिक्षकांकडे बायोमेट्रिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान या क्षेत्रातील ज्ञान असणे आवश्यक आहे.
या नवीन नियमांमुळे प्रशिक्षण केंद्रांचा दर्जा सुधारेल आणि नवीन वाहन चालकांना अधिक चांगले प्रशिक्षण मिळेल अशी अपेक्षा आहे. याचा परिणाम म्हणून अपघातांची संख्या कमी होण्याची आणि लहान मुले वाहन चालवण्याच्या प्रवृत्तीला आळा बसण्याची शक्यता वाढते.
वाहन चालवण्याचे महत्त्वाचे नियम
2019 मध्ये केंद्र सरकारने मोटार वाहन कायद्यात काही महत्त्वपूर्ण बदल केले. या बदलांमुळे वाहन चालकांना अनेक नवीन नियम पाळावे लागतात. येथे काही महत्त्वाचे नियम दिले आहेत:
हेल्मेट: बाइक चालवताना स्वतःसह मागे बसलेल्या व्यक्तीनेही हेल्मेट घालणे बंधनकारक आहे. हा नियम अत्यंत महत्त्वाचा आहे कारण हेल्मेट अपघाताच्या वेळी डोक्याला गंभीर इजा होण्यापासून वाचवू शकते.
योग्य पादत्राणे: चप्पल किंवा स्लीपर घालून वाहन चालवणे धोकादायक आहे. यामुळे ब्रेक लावताना किंवा गियर बदलताना पाय घसरून अपघात होण्याची शक्यता वाढते. मंत्री नितीन गडकरी यांनी स्पष्ट केले आहे की, सध्या चप्पल घालून वाहन चालवल्याबद्दल कोणताही विशिष्ट दंड नाही. परंतु, सुरक्षेच्या दृष्टीकोनातून योग्य प्रकारचे पादत्राणे वापरण्याचे आवाहन केले आहे.
सीटबेल्ट: कार चालवताना स्वतःसह सर्व प्रवाशांनी सीटबेल्ट वापरणे आवश्यक आहे. हा नियम अपघाताच्या वेळी गंभीर इजा होण्यापासून वाचवू शकतो. मद्यपान: दारू पिऊन वाहन चालवणे हा एक गंभीर गुन्हा आहे. यामुळे अनेक अपघात होतात.
हे पण वाचा:
मुख्यमंत्री वयोश्री योजणीअंतर्गत जेष्ठ नागरिकांना मिळणार दरमहा 3000 रुपये Chief Minister’s Vyoshree Yojana
दारू पिऊन वाहन चालवल्यास आपले परवाने रद्द होऊ शकते आणि आपल्यावर दंड होऊ शकतो. मोबाईल वापर: वाहन चालवताना मोबाईलवर बोलणे किंवा संदेश पाठवणे अत्यंत धोकादायक आहे. हे वाहन चालकाचे लक्ष विचलित करते आणि अपघाताची शक्यता वाढवते.
सुरक्षित वाहन चालवण्याच्या पद्धती
वाहन सुरक्षा हा आजच्या काळात सर्वात महत्त्वाचा मुद्दा आहे. वाहन चालवताना आपण केवळ स्वतःचीच नव्हे तर इतरांचीही सुरक्षा करण्याची जबाबदारी घेत असतो. येथे काही महत्त्वाच्या सुरक्षित वाहन चालवण्याच्या पद्धती दिल्या आहेत:
- रस्त्याचे नियम पाळा: सिग्नलचे पालन करा, वाहन योग्य वेगात चालवा, ओवरटेक करताना काळजी घ्या.
- लक्ष केंद्रित करा: रस्त्यावर पूर्ण लक्ष केंद्रित करा आणि सुरक्षित अंतर राखा.
- वाहनाची नियमित तपासणी: वाहनाच्या देखभालीकडे दुर्लक्ष करू नका. ब्रेक, टायर, हेडलाइट्स आणि इतर महत्त्वाचे भाग नियमितपणे तपासून ठेवा.
- योग्य प्रकारचे ऑइल आणि हवा: वाहनात योग्य प्रकारचे ऑइल वापरा आणि टायरमध्ये योग्य प्रमाणात हवा भरून ठेवा.
- हवामान परिस्थिती लक्षात घ्या: पाऊस, धुके किंवा अन्य प्रतिकूल हवामान परिस्थितीत अतिरिक्त काळजी घ्या.
वाहन चालवणे ही एक मोठी जबाबदारी आहे. आपण केवळ स्वतःच्या सुरक्षेसाठीच नव्हे, तर रस्त्यावरील इतर वाहन चालक, पादचारी आणि सायकलस्वार यांच्या सुरक्षेसाठीही जबाबदार असतो. वाहन चालवण्याचे नियम पाळणे आणि सुरक्षित वाहन चालवण्याच्या पद्धतींचे पालन करणे हे प्रत्येक वाहन चालकाचे कर्तव्य आहे.
सरकारने केलेले नवीन नियम आणि ड्रायव्हिंग लायसन्स प्रक्रियेतील बदल हे रस्ते सुरक्षा सुधारण्याच्या दिशेने टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे. परंतु, अंतिमतः रस्ते सुरक्षा ही प्रत्येक वाहन चालकाच्या जबाबदार वर्तनावर अवलंबून आहे.
म्हणूनच, आपण सर्वांनी वाहन चालवताना नियमांचे काटेकोर पालन करणे, सतर्क राहणे आणि इतरांच्या सुरक्षेचीही काळजी घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
