PM Kisan Yojana पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. 2014 मध्ये सत्तेत आलेल्या मोदी सरकारने ही योजना सुरू केली असून, याद्वारे पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी सहा हजार रुपयांचा लाभ दिला जातो. हे सहा हजार रुपये दोन हजार रुपयांच्या तीन समान हफ्त्यांमध्ये वितरित केले जातात. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक पाठबळ मिळत असून, त्यांच्या उत्पन्नात वाढ होण्यास मदत होत आहे.
या योजनेच्या सुरुवातीपासून आतापर्यंत पात्र शेतकऱ्यांना एकूण 17 हफ्ते मिळालेले आहेत. मागील 17 वा हप्ता हा श्रीक्षेत्र वाराणसी येथून पात्र शेतकऱ्यांच्या खात्यावर जमा करण्यात आला. 18 जून 2024 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या श्रीक्षेत्र काशी दौऱ्यावेळी हा हप्ता वितरित करण्यात आला होता. या हफ्त्याचा देशभरातील जवळपास नऊ कोटी शेतकऱ्यांना लाभ मिळाला, तर महाराष्ट्रातील सुमारे 80 ते 85 लाख शेतकऱ्यांनाही याचा फायदा झाला.
अठराव्या हफ्त्याची प्रतीक्षा
आता शेतकऱ्यांचे लक्ष या योजनेच्या पुढील हफ्त्याकडे लागले आहे. अठरावा हप्ता कधी मिळणार याबद्दल शेतकऱ्यांमध्ये उत्सुकता आहे. पूर्वी असे म्हटले जात होते की हा हप्ता ऑक्टोबरमध्ये शेतकऱ्यांच्या खात्यावर जमा होईल. मात्र आता अशी माहिती मिळत आहे की हा हप्ता नोव्हेंबर महिन्यात शेतकऱ्यांच्या खात्यावर येऊ शकतो. या बदलामुळे शेतकऱ्यांमध्ये थोडी चिंता निर्माण झाली आहे.
निवडणुकांचा प्रभाव
येत्या काही महिन्यांत महाराष्ट्रासह देशातील काही प्रमुख राज्यांमध्ये विधानसभेच्या निवडणुका होणार आहेत. जम्मू-काश्मीर, हरियाणा आणि महाराष्ट्रात विधानसभा निवडणुकीचा बिगुल वाजणार आहे. या पार्श्वभूमीवर, केंद्रातील मोदी सरकार शेतकऱ्यांना खूश करण्यासाठी पीएम किसानचा पुढील हप्ता लवकरच त्यांच्या खात्यात जमा करेल अशी शक्यता वर्तवली जात आहे. निवडणुकीच्या आचारसंहितेपूर्वीच हा हप्ता शेतकऱ्यांच्या खात्यावर जमा होऊ शकतो.
मात्र, या सगळ्या गोष्टींबद्दल अजून कोणतीही अधिकृत माहिती उपलब्ध झालेली नाही. यामुळे अठरावा हप्ता नेमका कधी मिळणार याबद्दल अनिश्चितता कायम आहे. शेतकरी आणि त्यांच्या संघटना सरकारकडून स्पष्ट माहितीची मागणी करत आहेत.
योजनेचे महत्त्व
पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाची ठरली आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना नियमित उत्पन्नाचा स्रोत मिळाला आहे. विशेषतः लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांना या योजनेचा मोठा फायदा होत आहे. शेतीसाठी लागणारी साधने, बियाणे, खते यांच्या खरेदीसाठी हा निधी उपयोगी पडतो.
आव्हाने आणि सुधारणा
या योजनेला काही आव्हानेही आहेत. अनेकदा पात्र शेतकऱ्यांना योजनेचा लाभ मिळण्यास विलंब होतो. काही वेळा तांत्रिक अडचणींमुळे पैसे शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होण्यास उशीर होतो. या समस्या सोडवण्यासाठी सरकारने पावले उचलली आहेत. ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया सुलभ करणे, बँक खात्यांची माहिती अद्ययावत करणे अशा उपाययोजना केल्या जात आहेत.
पीएम किसान सन्मान निधी योजनेचे भविष्य उज्ज्वल दिसत आहे. सरकारने या योजनेच्या व्याप्तीत वाढ करण्याचे संकेत दिले आहेत. अधिकाधिक शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळावा यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. तसेच, देशातील कृषी क्षेत्राच्या विकासासाठी ही योजना महत्त्वाची भूमिका बजावत राहील अशी अपेक्षा आहे.
समारोप: पीएम किसान सन्मान निधी योजना ही शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरली आहे. या योजनेमुळे लाखो शेतकऱ्यांचे जीवनमान सुधारले आहे. अठराव्या हफ्त्याची प्रतीक्षा असलेल्या शेतकऱ्यांना लवकरच दिलासा मिळेल अशी आशा आहे.