LPG gas cylinder prices १ जून २०२४ रोजी सकाळी सरकारी तेल विपणन कंपन्यांनी (OMCs) एक महत्त्वाची घोषणा केली. या घोषणेनुसार १९ किलोच्या व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत लक्षणीय कपात करण्यात आली आहे. ही कपात ६९.५० रुपयांची असून, यामुळे व्यावसायिक वापरकर्त्यांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
नवीन दरांनुसार, दिल्लीत १९ किलो एलपीजी सिलिंडर आता १६७६ रुपयांना उपलब्ध होणार आहे. इतर प्रमुख महानगरांमध्येही किंमतीत कपात करण्यात आली आहे. मुंबईत हा सिलिंडर १६२९ रुपयांना, चेन्नईमध्ये १८४०.५० रुपयांना, तर कोलकात्यात १७८७ रुपयांना मिळणार आहे.
या निर्णयामुळे रेस्टॉरंट्स, हॉटेल्स आणि इतर व्यावसायिक आस्थापनांना फायदा होणार आहे. त्यांच्या उत्पादन खर्चात कपात होऊन, ग्राहकांनाही याचा फायदा मिळू शकतो.
घरगुती एलपीजी सिलिंडर दरांमध्ये बदल नाही
जरी व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत कपात करण्यात आली असली, तरी घरगुती वापरासाठीच्या एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. सामान्य नागरिकांना याचा थेट फायदा होणार नसला, तरी व्यावसायिक क्षेत्रातील किंमत कपातीचा अप्रत्यक्ष फायदा त्यांना मिळू शकतो.
घरगुती वापरकर्त्यांसाठी एलपीजी सिलिंडरचे दर स्थिर ठेवण्यामागे सरकारचे धोरण असू शकते. कदाचित सबसिडी किंवा इतर आर्थिक फॅक्टर्समुळे या दरांमध्ये बदल करणे शक्य झाले नसावे.
जेट इंधनाच्या किमतींमध्ये मोठी घट: विमान प्रवासी होणार लाभान्वित
एलपीजी सिलिंडरबरोबरच सरकारी तेल विपणन कंपन्यांनी जेट इंधनाच्या (ATF) किमतींमध्येही मोठी कपात केली आहे. प्रति किलोलीटर ६६७३.८७ रुपयांनी किंमत कमी करण्यात आली आहे. ही कपात १ जून २०२४ पासून लागू झाली आहे.
गेल्या काही महिन्यांमध्ये जेट इंधनाच्या किमतींमध्ये सातत्याने वाढ होत होती. मे महिन्यात प्रति किलोलीटर ७४९.२५ रुपयांनी, एप्रिलमध्ये ५०२.९१ रुपयांनी आणि मार्चमध्ये ६२४.३७ रुपयांनी वाढ झाली होती. या पार्श्वभूमीवर आताची कपात विमान कंपन्यांसाठी आणि प्रवाशांसाठी दिलासादायक ठरणार आहे.
विमान प्रवासावर होणारा संभाव्य परिणाम
जेट इंधनाच्या किमतींमध्ये झालेल्या कपातीचा थेट परिणाम विमान तिकिटांच्या किमतींवर होऊ शकतो. विमान कंपन्यांचा एक मोठा खर्च इंधनावर होतो. त्यामुळे इंधन स्वस्त झाल्याने त्यांच्या खर्चात बचत होईल. ही बचत ते प्रवाशांपर्यंत पोहोचवू शकतात.
उन्हाळ्याच्या हंगामात विमान प्रवासाची मागणी वाढते. अशा वेळी इंधन स्वस्त झाल्याने विमान कंपन्या आपल्या तिकीट दरांमध्ये कपात करू शकतात. यामुळे प्रवाशांना कमी खर्चात प्रवास करणे शक्य होईल.
तसेच, इंधन स्वस्त झाल्याने विमान कंपन्या अधिक मार्गांवर सेवा सुरू करण्यास उत्सुक राहू शकतात. यामुळे प्रवाशांना अधिक पर्याय उपलब्ध होतील आणि स्पर्धेमुळे दरही कमी राहू शकतात.
अर्थव्यवस्थेवर होणारा संभाव्य परिणाम
एलपीजी आणि जेट इंधनाच्या किमतींमध्ये झालेल्या कपातीचा परिणाम केवळ संबंधित क्षेत्रांपुरताच मर्यादित राहणार नाही. याचे दूरगामी परिणाम संपूर्ण अर्थव्यवस्थेवर दिसून येऊ शकतात.
व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडर स्वस्त झाल्याने अनेक लघु आणि मध्यम उद्योगांचा खर्च कमी होईल. यामुळे त्यांच्या नफ्यात वाढ होऊ शकते किंवा ते आपल्या उत्पादनांच्या किमती कमी करू शकतात. दोन्ही परिस्थितीत अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल.
जेट इंधन स्वस्त झाल्याने विमान प्रवास परवडणारा होईल. यामुळे पर्यटन क्षेत्राला चालना मिळू शकते. अधिक लोक प्रवासाला निघतील, ज्यामुळे हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स आणि इतर संबंधित व्यवसायांनाही फायदा होईल.
सध्याच्या घडामोडींवरून असे दिसते की, सरकार आणि तेल विपणन कंपन्या इंधनाच्या किमतींवर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. मात्र, आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किमतींचा थेट परिणाम भारतातील इंधन दरांवर होत असतो.
भविष्यात इंधनाच्या किमती स्थिर राहतील किंवा आणखी कमी होतील, अशी अपेक्षा करणे सध्यातरी कठीण आहे. तरीही, सरकार आणि तेल कंपन्या ग्राहकांच्या हितासाठी योग्य ती पावले उचलत राहतील, अशी अपेक्षा करता येते.
समारोप: एलपीजी आणि जेट इंधनाच्या किमतींमध्ये झालेली कपात ही निश्चितच स्वागतार्ह बाब आहे. यामुळे विविध क्षेत्रांना दिलासा मिळणार असून, अप्रत्यक्षपणे सर्वसामान्य नागरिकांनाही याचा फायदा होऊ शकतो. मात्र, घरगुती एलपीजी सिलिंडरच्या किमतींमध्ये बदल न झाल्याने थेट फायदा मर्यादित राहिला आहे.