free 3 gas cylinders महाराष्ट्र राज्यात गेल्या काही वर्षांत महिलांसाठी अनेक योजना राबविल्या गेल्या आहेत. त्यामध्ये लाडकी बहीण योजना, उज्वला योजना यांचा समावेश आहे. आता राज्य शासनाने महिलांसाठी एक नवीन योजना सुरू केली आहे, ती म्हणजे मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना.
या योजनेच्या माध्यमातून महिलांना एका वर्षात तीन गॅस सिलेंडर मोफत मिळणार आहेत. हे एक मोठे आव्हान आहे, कारण गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेली वाढ हा घरातील महिलांच्या आर्थिक बजेटवर परिणाम करतो. त्यामुळे या योजनेचा लाभ घेऊन महिलांना दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे.
लाडकी बहीण योजनेतील लाभार्थी आणि उज्वला योजनेतील लाभार्थी या मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेसाठी पात्र ठरणार आहेत. मात्र या योजनेतील काही अटी आहेत, ज्यामुळे 70 टक्के महिला या योजनेच्या लाभापासून वंचित राहू शकतात.
अटींचा सविस्तर आढावा घेऊ या:
- उज्वला योजना: गॅस कनेक्शन हे बहुतांश महाराष्ट्रात घरातील पुरुषांच्या नावावर आहेत. त्यामुळे उज्वला योजनेतील लाभार्थींची संख्या कमी आहे आणि लाडकी बहीण योजनेतील लाभार्थींसाठी ही एक अडथळा ठरू शकते.
- लाडकी बहीण योजना: या योजनेचे लाभार्थी ज्या कुटुंबांमध्ये एकच मुलगी असते, त्या कुटुंबांना या मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेचा लाभ मिळू शकत नाही. कारण या दोन्ही योजनांचे प्रामुख्याने पात्रता निर्धारित करणारे घटक सारखेच आहेत.
या दोन्ही कारणांमुळे यवतमाळ जिल्ह्यात 70 टक्के महिला मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेपासून वंचित राहू शकतात. आणि देशातील इतर काही भागांमध्ये देखील परिस्थिती अशीच असू शकते.
मात्र, या प्रश्नाकडे लक्ष देण्याची गरज आहे. कारण या योजनेचा मुख्य उद्देश घरातील महिलांचा आर्थिक सक्षमीकरण करणे आणि त्यांना स्वावलंबी बनविणे हा आहे. तसेच, यामुळे जीवनावश्यक वस्तूंवरील खर्चातील ताण देखील कमी होण्यास मदत होईल.
या प्रश्नाकडे लक्ष देत राहून, या योजनेतील अटींमध्ये आवश्यक फेरबदल करण्याची गरज आहे. त्यासाठी राज्य शासनाचे लक्ष वेधणे आणि सर्वसामान्य नागरिकांचे आवाज उठविणे हे महत्त्वाचे आहे.
समाजातील महिला कुटुंबांमधील महिलांना या योजनेच्या लाभापासून वंचित राहावे लागू नये, हे महत्त्वाचे आहे. कारण, या योजनेचा प्रत्यक्ष लाभ घरातील महिलांना मिळणार आहे.
उज्वला योजना आणि लाडकी बहीण योजना या दोन्ही योजनांच्या लाभार्थ्यांना मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेचा लाभ देण्यासाठी राज्य शासनाने काही बदल करावेत. उदाहरणार्थ, जर कोणत्या कुटुंबात गॅस कनेक्शन पुरुषांच्या नावावर असेल, तर या व्यक्तीच्या कुटुंबातील महिलांनाही या योजनेचा लाभ देण्याची तरतूद करावी.
अशाप्रकारे, या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्र असलेल्या महिलांना याचा लाभ मिळेल यासाठी शासनाने आवश्यक ती कार्यवाही करावी. त्यामुळे घरातील महिलांचे आर्थिक सक्षमीकरण होण्यास मदत होईल.
मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना ही महिलांसाठी महत्त्वाची योजना असून, तिचा लाभ घेण्यासाठी पात्र असणाऱ्या सर्व महिलांना याचा लाभ मिळावा, याकडे शासनाचे लक्ष असणे गरजेचे आहे.