नाशिक जिल्ह्यात ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजने’ची अंमलबजावणी जोरदारपणे सुरू आहे. या महत्त्वाकांक्षी योजनेचा उद्देश महिलांचे सक्षमीकरण आणि त्यांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याला चालना देणे हा आहे. राज्याचे सार्वजनिक बांधकाम व सार्वजनिक उपक्रम मंत्री तथा जिल्ह्याचे पालकमंत्री दादा भुसे यांनी नुकत्याच झालेल्या ऑनलाइन बैठकीत या योजनेच्या प्रगतीचा आढावा घेतला आणि पुढील दिशानिर्देश दिले.
योजनेची सद्यस्थिती
नाशिक जिल्ह्यात एकूण ८,१९,९०२ अर्ज प्राप्त झाले आहेत. यापैकी:
महानगरपालिका क्षेत्रातून १,४८,३४९ अर्ज
नगरपालिका आणि नगरपरिषद क्षेत्रातून ८४,३०३ अर्ज
जिल्हा परिषद क्षेत्रातून ५,८७,२५० अर्ज
ऑनलाइन आणि ऑफलाइन अर्जांचे विभाजन:
ऑनलाइन अर्ज: ४,९३,७६९
ऑफलाइन अर्ज: ३,२६,१३३
तालुकानिहाय प्रगती १ ते ३० जुलै २०२४ पर्यंत ऑनलाइन अपलोड केलेल्या अर्जांची संख्या ६,७२,५५८ इतकी आहे. यामध्ये नाशिक तालुक्याने १,५३,९०२ अर्जांसह आघाडी घेतली आहे, त्यानंतर मालेगाव (९३,४६२) आणि निफाड (६०,४३३) या तालुक्यांचा क्रमांक लागतो.
प्रशासनाच्या पुढाकाराची गरज पालकमंत्री दादा भुसे यांनी या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी काही महत्त्वपूर्ण सूचना दिल्या:
१. स्थानिक लोकप्रतिनिधींचा सहभाग: केवळ शासकीय यंत्रणाच नव्हे तर स्थानिक लोकप्रतिनिधींनीही या योजनेच्या प्रभावी अंमलबजावणीसाठी प्रयत्न करावेत.
२. आधार कार्डशी संलग्नता: अर्जांना आधार कार्डशी जोडणे आवश्यक असल्याने, अर्ज इंग्रजी भाषेत भरणे गरजेचे आहे. यापूर्वी भरलेल्या अर्जांमध्ये आवश्यक ते बदल करण्याचे निर्देश देण्यात आले.
३. दुर्गम भागातील महिलांसाठी मदत: अतिदुर्गम भागातील महिलांना ऑफलाइन अर्ज भरण्यासाठी ग्रामसेवक, तलाठी आणि रेशन दुकानदार यांचे सहाय्य घेण्याचे निर्देश देण्यात आले.
स्थलांतरित लाभार्थींसाठी सोय जिल्हाधिकारी जलज शर्मा यांनी स्थलांतरित लाभार्थी अर्जदारांसाठी विशेष व्यवस्था केल्याचे सांगितले. या लाभार्थींना ग्रामसेवक व सरपंच यांच्या मदतीने कोठूनही अर्ज भरता येणार आहेत.
पुनर्सर्वेक्षणाची गरज जिल्हाधिकाऱ्यांनी गाव/पाड्यातील कोणतीही पात्र महिला या योजनेपासून वंचित राहू नये यासाठी पुन्हा एकदा सर्वेक्षण करण्याची गरज व्यक्त केली. यामुळे अधिकाधिक पात्र महिलांना या योजनेचा लाभ मिळू शकेल.
हे पण वाचा:
ई-श्रम कार्ड धारकांच्या बँक खात्यात 3000 रुपये जमा होण्यास सुरुवात आत्ताच पहा यादी e-shram card holders
योजनेपुढील आव्हाने १. डिजिटल साक्षरता: ऑनलाइन अर्ज भरण्यासाठी डिजिटल साक्षरता आवश्यक आहे. ग्रामीण भागात याचा अभाव असू शकतो.
२. भाषेची अडचण: अर्ज इंग्रजीत भरावे लागत असल्याने, अनेक महिलांना त्यात अडचण येऊ शकते.
३. दुर्गम भागातील पोहोच: अतिदुर्गम भागातील महिलांपर्यंत या योजनेची माहिती पोहोचवणे आणि त्यांना अर्ज भरण्यास मदत करणे हे एक मोठे आव्हान आहे.
४. आधार कार्ड संलग्नता: सर्व लाभार्थींचे आधार कार्ड अद्ययावत असणे आणि ते अर्जाशी योग्यरित्या संलग्न करणे हे देखील एक आव्हान आहे.
पुढील मार्ग
१. जागरूकता मोहीम: ग्रामीण आणि दुर्गम भागात या योजनेबद्दल अधिक जागरूकता निर्माण करण्यासाठी विशेष मोहीम राबवावी.
२. प्रशिक्षण कार्यक्रम: स्थानिक अधिकारी, ग्रामसेवक आणि स्वयंसेवी संस्थांसाठी प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित करून त्यांना अर्ज भरण्याच्या प्रक्रियेबद्दल माहिती द्यावी.
३. मोबाईल व्हॅन: दुर्गम भागात मोबाईल व्हॅनद्वारे जाऊन तेथील महिलांना अर्ज भरण्यास मदत करावी.
४. हेल्पलाइन: अर्ज भरताना येणाऱ्या अडचणींसाठी एक समर्पित हेल्पलाइन सुरू करावी.
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ ही महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. नाशिक जिल्ह्यात या योजनेला चांगला प्रतिसाद मिळत असला तरी अजूनही काही आव्हाने आहेत. प्रशासन, लोकप्रतिनिधी आणि स्थानिक समुदायांच्या सहकार्याने या आव्हानांवर मात करता येईल आणि या योजनेचा लाभ जिल्ह्यातील प्रत्येक पात्र महिलेपर्यंत पोहोचवता येईल.
