Crop Insurance 2024 कृषी क्षेत्रातील एक महत्त्वाची घडामोड म्हणजे कृषी विभागाने नुकतेच खरीप पीक विमा 2024 आणि रब्बी पीक विमा 2024 साठीचे पीक पेरणी व कापणीचे वेळापत्रक जाहीर केले आहे. हे वेळापत्रक शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे असून, त्यांच्या पीक विमा दाव्यांसाठी आधारभूत ठरणार आहे. या लेखाद्वारे आपण या योजनेची सविस्तर माहिती आणि त्याचे महत्त्व समजून घेऊया.
एक रुपयात पीक विमा योजना: राज्य सरकारने शेतकऱ्यांसाठी एक अभिनव पाऊल उचलले आहे. त्यांनी एक रुपयात पीक विमा योजना सुरू केली आहे. ही योजना पंतप्रधान पीक विमा योजना (PMFBI) अंतर्गत येते आणि नवीन मार्गदर्शक सूचनांनुसार 2024-25 ते 2025-26 या कालावधीसाठी मंजूर करण्यात आली आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना अत्यल्प खर्चात त्यांच्या पिकांचा विमा उतरवता येणार आहे.
खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी योजनेचा विस्तार: या योजनेचा व्याप पाहता, खरीप हंगामात 14 पिके आणि रब्बी हंगामात 6 पिके यांचा समावेश करण्यात आला आहे. प्रत्येक पिकासाठी पेरणीचा आणि कापणीचा निश्चित कालावधी ठरवण्यात आला आहे. हा कालावधी निश्चित करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, कारण याच कालावधीत झालेल्या नुकसानीसाठीच विमा दावे स्वीकारले जातील.
जिल्हा कृषी विभागाची भूमिका: पीक वेळापत्रक तयार करण्याची प्रक्रिया अत्यंत व्यापक आणि वैज्ञानिक पद्धतीने केली जाते. जिल्हा कृषी विभागाच्या नेतृत्वाखाली, कृषी विद्यापीठातील संशोधक आणि वैज्ञानिक यांच्या सहकार्याने, तालुका पातळीवर प्रत्येक पिकाच्या लागवडीची आणि कापणीची तारीख निश्चित केली जाते. हे वेळापत्रक नंतर कृषी आयुक्तालयाकडे पाठवले जाते.
नुकसान भरपाईसाठी आधार: हे पीक वेळापत्रक केवळ एक दस्तऐवज नाही, तर पीक विमा योजनेअंतर्गत नुकसान भरपाईचे दावे मंजूर करण्यासाठी एक महत्त्वाचा आधार आहे. शेतकऱ्यांनी या वेळापत्रकाचे काटेकोरपणे पालन करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून त्यांचे विमा दावे योग्यरित्या मंजूर होतील.
प्रकाशित पीक वेळापत्रक: 9 ऑगस्ट 2024 रोजी, कृषी विभागाने खरीप हंगाम 2024 आणि रब्बी हंगाम 2024 साठीचे पीक वेळापत्रक प्रकाशित केले. हे वेळापत्रक सर्व संबंधित कृषी विभाग आणि विमा कंपन्यांना पाठवण्यात आले आहे. या वेळापत्रकामुळे शेतकरी, कृषी अधिकारी आणि विमा कंपन्या यांना एकाच वेळी महत्त्वाची माहिती मिळाली आहे.
वेळापत्रकाचे महत्त्व: हे वेळापत्रक शेतकऱ्यांसाठी केवळ मार्गदर्शक नाही, तर त्यांच्या पीक विमा योजनेंतर्गत नुकसान भरपाईच्या दाव्यांसाठी एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. शेतकऱ्यांनी या वेळापत्रकाची एक प्रत स्वतःकडे ठेवणे फायदेशीर ठरेल, कारण भविष्यात कोणत्याही विमा दाव्यासाठी त्याचा संदर्भ घेता येईल.
कृषी विभागाच्या वेबसाईटवर उपलब्धता: शेतकऱ्यांच्या सोयीसाठी, हे वेळापत्रक कृषी विभागाच्या अधिकृत वेबसाईटवर उपलब्ध करून देण्यात आले आहे. कृषी महाराष्ट्राच्या वेबसाईटवर जाऊन, सांख्यिकी विभागातील ‘प्रधानमंत्री पीक विमा योजना’ या विभागात हे वेळापत्रक पाहता येईल. 2023 आणि 2024 साठीचे खरीप व रब्बी हंगामाचे वेळापत्रक येथे उपलब्ध आहे.
पीडीएफ स्वरूपातील वेळापत्रक: वेबसाईटवरील लिंकवर क्लिक केल्यानंतर, संबंधित पीडीएफ दस्तावेज उघडेल. या दस्तावेजात प्रस्तावना, पीक विमा कंपन्यांची नावे आणि जिल्हा स्तरावर निश्चित केलेले पेरणी व कापणीचे कालावधी समाविष्ट आहेत. प्रत्येक जिल्ह्यातील अधिसूचित पिकांचे वेळापत्रक या पीडीएफमध्ये तपशीलवार दिले आहे.
हे पण वाचा:
ई-श्रम कार्ड धारकांच्या बँक खात्यात 3000 रुपये जमा होण्यास सुरुवात आत्ताच पहा यादी e-shram card holders
जिल्हानिहाय वैशिष्ट्ये: प्रत्येक जिल्ह्याचे हवामान, मातीचा प्रकार आणि इतर भौगोलिक घटक वेगवेगळे असल्याने, प्रत्येक जिल्ह्यासाठी वेगळे वेळापत्रक तयार करण्यात आले आहे. उदाहरणार्थ, नाशिक जिल्ह्यात तालुकानिहाय पेरणी आणि कापणीचे कालावधी वेगवेगळे निश्चित करण्यात आले आहेत.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना:
- आपल्या जिल्ह्यातील वेळापत्रकाची प्रत ठेवा.
- पेरणी आणि कापणीच्या तारखांचे काटेकोर पालन करा.
- कोणत्याही नुकसानीच्या प्रसंगी, वेळापत्रकानुसार विमा दावा करा.
- स्थानिक कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्कात राहा.
- पीक विमा योजनेच्या अद्ययावत माहितीसाठी नियमितपणे कृषी विभागाच्या वेबसाईटला भेट द्या.
कृषी विभागाने जाहीर केलेले खरीप आणि रब्बी पीक विमा योजना 2024 चे वेळापत्रक हे शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाचे साधन आहे. या वेळापत्रकाचे काटेकोर पालन केल्यास, शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांचे योग्य संरक्षण मिळेल आणि नुकसान झाल्यास योग्य भरपाई मिळवणे सोपे होईल. एक रुपयात उपलब्ध असलेल्या या पीक विमा योजनेचा लाभ घेऊन, महाराष्ट्रातील शेतकरी आर्थिक सुरक्षितता प्राप्त करू शकतील.
हा लेख तुम्हाला माहितीपूर्व वाटल्यास पुढील 5 ग्रुप वरती शेयर करा.
