Cotton price market राज्यातील विविध कृषी उत्पन्न बाजार समित्यांमध्ये कापसाची आवक वाढत असताना, कापसाला चांगला भाव मिळत असल्याचे चित्र आहे. आज राज्यातील बाजार समित्यांमध्ये एकूण ८,७१३ क्विंटल कापसाची नोंद झाली असून, विविध प्रकारच्या कापसाला सरासरी ७,००० ते ७,२७५ रुपये प्रति क्विंटल असा दर मिळत आहे. यामध्ये स्टेपल, लांब स्टेपल, लोकल आणि एच-४ मध्यम स्टेपल या वाणांचा समावेश आहे.
बाजारपेठांमधील दरांचे विश्लेषण
१३ नोव्हेंबर २०२४ रोजी महाराष्ट्र राज्य कृषी पणन मंडळाने जाहीर केलेल्या अधिकृत आकडेवारीनुसार, राज्यातील विविध बाजार समित्यांमध्ये कापसाच्या दरांमध्ये सकारात्मक स्थिरता दिसून येत आहे. सेलू बाजार समितीमध्ये कापसाला सरासरी ७,२०० रुपये प्रति क्विंटल इतका दर मिळाला असून, किमान दर ४,३०० रुपये नोंदवला गेला. हा दर गेल्या काही दिवसांच्या तुलनेत स्थिर असल्याचे दिसून येते.
वर्धा बाजार समितीमध्ये कापसाला सरासरी ७,१०० रुपये प्रति क्विंटल इतका दर मिळाला आहे. या बाजारपेठेत गेल्या आठवड्याच्या तुलनेत दरात किंचित वाढ झाल्याचे निदर्शनास आले आहे. पुलगाव बाजार समितीमध्ये कापसाला ७,२०० रुपये प्रति क्विंटल इतका चांगला दर मिळत असून, स्थानिक व्यापाऱ्यांकडून मोठ्या प्रमाणात खरेदी होत असल्याचे दिसून येते.
प्रादेशिक बाजारपेठांमधील परिस्थिती
शेगाव बाजार समितीमध्ये लोकल कापसाला ७,१२५ रुपये प्रति क्विंटल इतका दर मिळाला आहे. या भागात स्थानिक वाणांना चांगली मागणी असल्याचे दिसून येते. पारशिवनी बाजार समितीमध्ये कापसाला ७,००० रुपये प्रति क्विंटल इतका दर नोंदवला गेला आहे. या बाजारपेठेत मध्यम प्रतीच्या कापसाची आवक जास्त असल्याचे दिसते.
राज्यातील सर्वाधिक दर नंदुरबार बाजार समितीमध्ये नोंदवले गेले आहेत. येथे कापसाला ७,२०० रुपये प्रति क्विंटल इतका उत्तम दर मिळत आहे. या भागातील कापसाची प्रत उत्कृष्ट असल्याने व्यापारी मोठ्या प्रमाणात खरेदी करत असल्याचे दिसून येते. किनवट बाजार समितीमध्ये कापसाला सर्वाधिक ७,२७५ रुपये प्रति क्विंटल इतका दर मिळाला आहे, जो राज्यातील इतर बाजारपेठांच्या तुलनेत सर्वाधिक आहे.
कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण बाबी
गुणवत्तेनुसार दरात फरक
राज्यातील विविध बाजार समित्यांमध्ये कापसाच्या गुणवत्तेनुसार दरात फरक दिसून येत आहे. उच्च प्रतीच्या कापसाला ७,००० रुपयांपेक्षा जास्त दर मिळत असून, मध्यम प्रतीच्या कापसाला ४,२०० ते ६,००० रुपये दर मिळत आहे. शेतकऱ्यांनी आपल्या कापसाची गुणवत्ता राखण्यासाठी विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.
बाजारपेठ निवडीचे महत्त्व
शेतकऱ्यांनी कापूस विक्रीसाठी योग्य बाजारपेठ निवडताना विविध बाजार समित्यांमधील दरांची तुलना करणे महत्त्वाचे आहे. उदाहरणार्थ, किनवट आणि नंदुरबार येथील बाजार समित्यांमध्ये सध्या चांगले दर मिळत असल्याने, जवळपासच्या भागातील शेतकऱ्यांनी या बाजारपेठांचा विचार करावा.
कापसाच्या दरांमध्ये सध्या स्थिरता दिसत असली तरी, पुढील काळात दरांमध्ये वाढ होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. यासाठी पुढील कारणे जबाबदार असू शकतात:
- आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील मागणी
- देशांतर्गत कापड उद्योगातील वाढती मागणी
- हवामान परिस्थितीचा कापूस पिकावर होणारा परिणाम
- साठवणुकीची उपलब्ध सुविधा
राज्यातील कापूस बाजारपेठांमध्ये सध्या स्थिर आणि चांगले दर मिळत असल्याने शेतकऱ्यांमध्ये समाधानाचे वातावरण आहे. विशेषतः उच्च प्रतीच्या कापसाला मिळत असलेले ७,००० रुपयांपेक्षा जास्त दर हे शेतकऱ्यांसाठी आशादायी आहेत. तथापि, शेतकऱ्यांनी कापसाची गुणवत्ता राखण्यासाठी विशेष प्रयत्न करणे आणि योग्य बाजारपेठेची निवड करणे महत्त्वाचे आहे. यामुळे त्यांना चांगला दर मिळण्यास मदत होईल.
सध्याच्या बाजारपेठेतील परिस्थितीचा विचार करता, कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांनी आपल्या उत्पादनाची योग्य काळजी घेऊन, बाजारभावाचा बारकाईने अभ्यास करून विक्रीचा निर्णय घ्यावा, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.