Bandhkam kamgar महाराष्ट्रातील बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांसाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून महाराष्ट्र सरकारने “महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याण मंडळ” (MAHABOCW) ची स्थापना केली आहे. या मंडळाचे मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे राज्यातील बांधकाम कामगारांना आर्थिक सहाय्य आणि विविध कल्याणकारी योजनांचा लाभ देणे. या उद्देशाने, भारत सरकारने महाराष्ट्र बांधकाम कामगार योजनेसाठी एक विशेष पोर्टल सुरू केले आहे, ज्याचे नाव आहे “MAHABOCW पोर्टल”.
MAHABOCW पोर्टलची ओळख
18 एप्रिल 2020 रोजी महाराष्ट्र सरकारने MAHABOCW पोर्टल (mahabocw.in) लाँच केले. हे पोर्टल विशेषतः बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांसाठी विकसित करण्यात आले आहे. या पोर्टलच्या माध्यमातून, राज्यातील बांधकाम कामगारांना विविध योजनांचा लाभ घेता येतो. हे पोर्टल कामगारांना घरबसल्या ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा देते, ज्यामुळे त्यांना सरकारी कार्यालयांमध्ये जाऊन लांब रांगा लावण्याची गरज पडत नाही.
बांधकाम कामगार योजनेची उद्दिष्टे
या योजनेची मुख्य उद्दिष्टे खालीलप्रमाणे आहेत:
- बांधकाम कामगारांना आर्थिक सहाय्य देणे
- कामगारांच्या कल्याणासाठी विविध योजना राबविणे
- कामगारांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करणे
- कामगारांच्या कौशल्य विकासासाठी प्रशिक्षण देणे
- कामगारांच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी मदत करणे
आर्थिक सहाय्याचे स्वरूप
हे पण वाचा:
27 तालुक्यामध्ये दुष्काळ जाहीर शेतकऱ्यांना हेक्टरी मिळणार 22000 रुपये Crop insurance status
बांधकाम कामगार योजनेंतर्गत राज्यातील पात्र कामगारांना 2000 रुपयांपासून 5000 रुपयांपर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते. ही रक्कम कामगारांच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाते. याशिवाय, MAHABOCW पोर्टलच्या माध्यमातून कामगारांना इतर अनेक सुविधांचा लाभही मिळतो, जसे की वैद्यकीय मदत, अपघात विमा, मुलांच्या शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती इत्यादी.
योजनेची व्याप्ती
महाराष्ट्र बांधकाम कामगार योजना राज्यातील सुमारे 12 लाख बांधकाम कामगारांपर्यंत पोहोचली आहे. कोरोना महामारीच्या काळात या योजनेने अनेक कामगार कुटुंबांना आर्थिक आधार दिला. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांनी MAHABOCW पोर्टलवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
हे पण वाचा:
या कर्मचाऱ्यांना निवृत्तीनंतर मिळणार इतकी हजार पेन्शन पहा नवीन अपडेट pension after retirement
पात्रता
MAHABOCW पोर्टलवर नोंदणी करण्यासाठी आणि योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा.
- अर्जदाराचे वय 18 ते 60 वर्षांदरम्यान असावे.
- अर्जदाराने बांधकाम क्षेत्रात किमान 90 दिवस काम केलेले असावे.
- अर्जदाराची नोंदणी कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे झालेली असावी.
आवश्यक कागदपत्रे
हे पण वाचा:
या राशन कार्ड धारकांना मिळणार दरमहा 9000 रुपये महिना हेच नागरिक असणार पात्र ration card holder 9000
योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे:
- आधार कार्ड
- हयात प्रमाणपत्र
- रहिवासी पुरावा (पत्त्याचा पुरावा)
- वयाचा पुरावा (जन्म दाखला किंवा शाळा सोडल्याचा दाखला)
- रेशन कार्ड (शिधापत्रिका)
- मोबाईल नंबर
- 90 दिवस काम केल्याचे प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया
MAHABOCW पोर्टलवर नोंदणी करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- प्रथम MAHABOCW ची अधिकृत वेबसाइट (mahabocw.in) उघडा.
- मुखपृष्ठावरील “Workers” या पर्यायावर क्लिक करा.
- त्यानंतर “Worker Registration” या पर्यायावर क्लिक करा.
- आता तुमच्यासमोर एक नवीन पृष्ठ उघडेल, जिथे तुम्हाला तुमची पात्रता तपासण्यासाठी प्राथमिक माहिती भरावी लागेल.
- “Check Eligibility” या बटणावर क्लिक करा.
- तुमची पात्रता निश्चित झाल्यानंतर, नोंदणी फॉर्म भरण्यास सुरुवात करा.
- फॉर्ममध्ये मागितलेली सर्व माहिती अचूकपणे भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा.
- सर्व माहिती तपासून घ्या आणि “Submit” बटणावर क्लिक करा.
योजनेचे फायदे
महाराष्ट्र बांधकाम कामगार योजनेमुळे राज्यातील बांधकाम कामगारांना अनेक फायदे मिळत आहेत:
- आर्थिक सहाय्य: कामगारांना 2000 ते 5000 रुपयांपर्यंत थेट आर्थिक मदत मिळते.
- सामाजिक सुरक्षा: अपघात विमा, वैद्यकीय मदत यासारख्या सुविधा उपलब्ध होतात.
- शैक्षणिक मदत: कामगारांच्या मुलांसाठी शिष्यवृत्ती आणि शैक्षणिक सहाय्य दिले जाते.
- कौशल्य विकास: कामगारांना त्यांच्या कौशल्यात सुधारणा करण्यासाठी प्रशिक्षण दिले जाते.
- महिला सशक्तीकरण: महिला कामगारांसाठी विशेष योजना राबवल्या जातात.
MAHABOCW पोर्टल आणि बांधकाम कामगार योजना हे निःसंशयपणे एक स्वागतार्ह पाऊल आहे. तथापि, या योजनेच्या अंमलबजावणीत काही आव्हानेही आहेत:
हे पण वाचा:
जण-धन खातेधारकांना या दिवशी मिळणार 3000 रुपये आत्ताच पहा नवीन यादी Jan-dhan account holders
- डिजिटल साक्षरता: बरेच कामगार ऑनलाइन अर्ज करण्यास सक्षम नसतात.
- जागरूकता: अनेक कामगारांना या योजनेबद्दल माहिती नसते.
- कागदपत्रांची उपलब्धता: काही कामगारांकडे आवश्यक कागदपत्रे नसतात.
- भाषिक अडथळे: मराठी न बोलणाऱ्या कामगारांना अडचणी येऊ शकतात.
या आव्हानांवर मात करण्यासाठी, सरकारने पुढील पावले उचलणे आवश्यक आहे:
- कामगारांसाठी डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम राबवणे.
- योजनेची व्यापक प्रसिद्धी करणे.
- कागदपत्रे मिळवण्यासाठी सुलभ प्रक्रिया आखणे.
- बहुभाषिक सहाय्य प्रणाली विकसित करणे.
महाराष्ट्र बांधकाम कामगार योजना आणि MAHABOCW पोर्टल हे राज्यातील लाखो बांधकाम कामगारांसाठी एक वरदान ठरले आहे. या उपक्रमामुळे कामगारांना आर्थिक सुरक्षा, सामाजिक संरक्षण आणि कौशल्य विकासाची संधी मिळत आहे.
मात्र, या योजनेची यशस्वी अंमलबजावणी होण्यासाठी सरकार, कामगार संघटना आणि समाजातील इतर घटकांनी एकत्र येऊन काम करणे गरजेचे आहे. या योजनेचा विस्तार करून अधिकाधिक कामगारांपर्यंत पोहोचणे, डिजिटल साक्षरता वाढवणे आणि कामगारांच्या जीवनमानात सुधारणा घडवून आणणे हे महत्त्वाचे उद्दिष्ट असले पाहिजे.
