Chance of heavy rain महाराष्ट्रात यंदाच्या पावसाळ्यात अनेक भागांमध्ये मुसळधार पाऊस कोसळत आहे. समुद्रसपाटीवरील कमी दाबाच्या पट्ट्यामुळे राज्यभर पावसाचा जोर वाढला आहे. दक्षिण गुजरातपासून केरळपर्यंतच्या किनारपट्टीवर हा कमी दाबाचा पट्टा सक्रिय असल्याने त्याचा परिणाम महाराष्ट्रावरही होत आहे. या पार्श्वभूमीवर राज्यातील विविध भागांत झालेल्या पावसाची आकडेवारी आणि त्याचे परिणाम यांचा आढावा घेऊया.
कोकण विभागातील पावसाची स्थिती
कोकण विभागात सर्वाधिक पाऊस पडल्याचे दिसून येत आहे. मुंबईत सोमवारी सायंकाळपर्यंत 35 मिमी पाऊस नोंदवला गेला. सांताक्रुझमध्ये 19 मिमी, अलिबागमध्ये 3 मिमी, रत्नागिरीत 14 मिमी, तर डहाणू येथे तब्बल 71 मिमी पाऊस पडला. डहाणूमधील हा पाऊस विशेष चिंतेचा विषय ठरू शकतो, कारण अशा जोरदार पावसामुळे पूरस्थिती निर्माण होण्याची शक्यता असते.
हे पण वाचा:
राज्यात कमी दाबाचे क्षेत्र निर्माण! पुढील 24 तासात होणार मुसळधार पाऊस पहा आजचे हवामान Heavy rain expected
मध्य महाराष्ट्रातील पावसाचे चित्र
मध्य महाराष्ट्रातही बऱ्यापैकी पाऊस पडल्याचे दिसून येत आहे. पुण्यात 7.1 मिमी, जळगावात 4 मिमी, कोल्हापुरात 5 मिमी, महाबळेश्वरमध्ये 37 मिमी, नाशिकमध्ये 9 मिमी, सांगलीत 4 मिमी, सातारा येथे 8 मिमी, तर सोलापुरात 0.8 मिमी पावसाची नोंद झाली. या भागातील पाऊस सर्वसाधारणपणे समाधानकारक असला, तरी महाबळेश्वरमधील 37 मिमी पाऊस लक्षणीय आहे.
मराठवाडा आणि विदर्भातील पावसाचे प्रमाण
हे पण वाचा:
महाराष्ट्रावर मोठे संकट परतीचा पाऊस या जिल्ह्यामध्ये घालणार धुमाकूळ पंजाबराव डख return rains Punjabrao Dakh
मराठवाडा आणि विदर्भात तुलनेने कमी पाऊस पडल्याचे दिसून येत आहे. मराठवाड्यातील धाराशिव येथे 1 मिमी आणि छत्रपती संभाजीनगर येथे 0.8 मिमी पाऊस नोंदवला गेला. विदर्भात अमरावती आणि बुलढाणा येथे प्रत्येकी 1 मिमी, गोंदिया आणि यवतमाळ येथे प्रत्येकी 4 मिमी पाऊस पडला. या भागात पावसाचे प्रमाण वाढण्याची गरज आहे.
पुढील काही दिवसांसाठी हवामान विभागाचा अंदाज
हवामान विभागाने पुढील काही दिवसांसाठी महत्त्वाचा इशारा दिला आहे. 23 ते 26 जुलै या कालावधीत राज्यातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये मध्यम ते अतिजोरदार पावसाची शक्यता वर्तवली आहे. या जिल्ह्यांमध्ये मुंबई, सिंधुदुर्ग, रायगड, कोल्हापूर, रत्नागिरी, सातारा, पुणे, नाशिक, धुळे, नंदूरबार, ठाणे, पालघर आणि जळगाव यांचा समावेश आहे. या इशाऱ्यामुळे संबंधित जिल्ह्यांतील प्रशासन आणि नागरिकांनी सतर्क राहणे आवश्यक आहे.
हे पण वाचा:
परतीचा पाऊस लांबणीवर 24 तासात या जिल्ह्यामध्ये होणार मुसळधार पाऊस पंजाबराव डख Heavy rain occur
पावसामुळे जनजीवनावर होणारे परिणाम
अतिवृष्टीमुळे जनजीवनावर विपरीत परिणाम होत असल्याचे दिसून येत आहे. महाड तालुक्यात रविवारी (21 जुलै) झालेल्या मुसळधार पावसामुळे दोन दुर्दैवी घटना घडल्या. या घटनांमध्ये एका वृद्ध व्यक्तीसह एका तरुणाचा मृत्यू झाला. बाळाजी नारायण उतेकर (65) आणि अंकित म्हामुणकर अशी या दोघांची नावे आहेत. अशा घटना पावसाळ्यात वारंवार घडतात, ज्यामुळे मानवी जीवितहानी होते.
पावसाचे फायदे आणि तोटे
पावसाळ्यात होणाऱ्या मुसळधार पावसाचे फायदे आणि तोटे दोन्ही आहेत. एका बाजूला पाऊस शेतीसाठी आवश्यक असतो आणि पाणीसाठ्यांची पातळी वाढवतो. मात्र दुसरीकडे, अतिवृष्टीमुळे पूर, भूस्खलन आणि रस्ते वाहतुकीत अडथळे यांसारखे धोके निर्माण होतात. शहरी भागात गटारे तुंबणे, रस्त्यांवर पाणी साचणे यांसारख्या समस्या उद्भवतात. ग्रामीण भागात शेतीचे नुकसान होऊ शकते.
प्रशासनाची तयारी आणि नागरिकांसाठी सूचना
अशा परिस्थितीत प्रशासनाने सज्ज राहणे आवश्यक आहे. आपत्ती व्यवस्थापन यंत्रणा सक्रिय ठेवणे, बचाव पथके तयार ठेवणे, आणि नागरिकांना वेळोवेळी सूचना देणे महत्त्वाचे आहे. नागरिकांनीही काही सावधगिरी बाळगणे गरजेचे आहे:
- अनावश्यक प्रवास टाळावा.
- पाणी साठलेल्या रस्त्यांवरून वाहन चालवणे टाळावे.
- विजेचे उपकरणे वापरताना सावधगिरी बाळगावी.
- पूरप्रवण क्षेत्रात राहणाऱ्यांनी सतर्क राहावे आणि प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करावे.
- पावसाळी आजारांपासून बचावासाठी स्वच्छता पाळावी.
महाराष्ट्रातील सद्यःस्थितीतील पावसाचे चित्र हे मिश्र स्वरूपाचे आहे. काही भागांत अतिवृष्टी होत असताना काही भागांत अपेक्षेपेक्षा कमी पाऊस पडत आहे. पुढील काही दिवसांत मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता लक्षात घेता, नागरिकांनी सतर्क राहणे आणि प्रशासनाने योग्य ती तयारी ठेवणे आवश्यक आहे. पावसाळ्यातील आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न आणि जागरूकता महत्त्वाची ठरेल.